Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.
Tasarım neredeyse tüm ürünler için geçerlidir. Örneğin, mobilyadan, yaşanılan mekânlara kadar her konuya tasarım uygulanabilir. Endüstriyel tasarımda, tasarımı yapılan ürünün; tüketici kesiminin gereksinimlerine uygun, estetik kaygılar barındıran, kullanma rahatlığı ve işlevsel açıdan, satılabilir, az maliyet ve çok fayda gibi koşulları göz önünde bulundurarak yaratılan ürünlerdir.
Koruma Şartı: Tasarım tescil sistemi içerisinde bir tasarım ancak “yenilik” ve “ayırt edici nitelik” şartlarını haiz olması koşuluyla korunmaktadır.
Tüm tasarımlar tescil işlemine tabi olamaz. Mesela, genel toplum ahlakına aykırı bulunan, kamu düzenini bozabilecek tasarımların tescili yapılamaz. Aynı zamanda belirgin ayırt ediciliği bulunmayan, yenilik özelliği taşımayan veya zorunlu şekilde kullanılmış tekniklerin koruma kapsamına alınması söz konusu olamaz.
Türkiye’de tasarım tescili için istenen evraklar:
- Başvuru şirket adına olacaksa Ticaret Sicili Gazetesi (En son unvanı ve adresi gösterir)
- Başvuru şahıs adına olacaksa nüfus cüzdan ve TC Kimlik Kartı sureti (TC Kimlik no’su olmalıdır)
- Vergi Levhası veya vergi dairesini ve no’sunu gösterir belge
- Tasarımcıların adı ve adresleri
- Tasarımların görsel anlatımları (tercihen .jpg formatında)
- Vekaletname
Tasarım Tescil Süreci: Ülkemizde tasarımların tescil süreci genel olarak şekli inceleme, yenilik incelemesi, yayım, itiraz ve belgelendirme olarak 5 ana işlem sürecinden oluşmaktadır.
Tasarımların Korunması: Tasarımlar, Kuruma başvuru yapılarak tescil edilmiş olması halinde ‘tescilli tasarım’, ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olması halinde ‘tescilsiz tasarım’ olarak korunur.
Tescilsiz tasarımların koruma süresi, koruma talep edilen tasarımın Türkiye’de kamuya ilk
sunulduğu tarihten itibaren 3 yıldır.
Tescilli tasarımların koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 5 yıldır. Ancak bu süre beşer
yıllık dönemler halinde yenilenmek suretiyle 25 yıla kadar uzatılabilir.
Tescilin avantajları?
- Tasarım Tescil Belgesi ile tasarımlarınız resmiyet kazanır.
- Tescilsiz tasarım ve taklitlere karşı işletmenizi ve ürünlerinizi korur.
- Tasarımlarınızın izinsiz kullanımı neticesinde oluşan haksız kazanç girişimlerini engeller ve yaptırımların uygulanmasına imkan sağlar.
- Devlet hibe ve desteklerinden yararlanılmasını sağlar.
- Ticari hayatınızda rakipleriniz karşısında riskleri yok eder.
- İhracat esnasında olası uyuşmazlık risklerini engeller.
- Ürünlerinizin değerini ve işletmenizin rekabet gücünü arttırır.
Tasarım tescil hizmetleri kapsamında Yaptığımız İşlemlerimiz İse;
- Tasarım tescil Müracaatı
- Tasarım İtirazı
- Tasarım Karşı Görüş (savunma)
- Tasarım Tescil Yenileme
- Adres, Nevi ve Unvan değişikliği
- Tescilin Devri
- Lisanslama
- Veraset intikal
- Suret çıkarma
Tasarım itiraz: Tescil için başvurusu yapılmış tasarımın Resmi Tasarım Bülteninde 3 aylık ilanı süresi içerisinde, hak sahipliği iddiası ile hak sahibinin itiraz etme hakkı vardır. Yapılan itirazlar TÜRKPATENT uzmanları tarafından değerlendirilerek tasarım başvurusu reddedilebilir.
İtiraz işlemlerindeki en önemli nokta, hak sahipliğini ispatlayan delil niteliğindeki evraklarla birlikte kazanılmış tecrübe ve hukuki kaynakların birleşmesi ile hazırlanan itiraz dilekçeleridir.
Hangi Durumlarda İtiraz Edilebilir;
- Tasarım tescili yapılan başvurular ilgili sektörünüzde ayırt ediciliği olmayan bir tasarımsa
- Dünyanın herhangi bir yerinde bu tasarım var ise
- Başvuruya konu tasarım sizin tasarımlarınızla benzerlik unsurları var ise itiraz edilebilir
Sektördeki Yeni Başvurulardan Nasıl Haberdar Oluruz?
Tasarım İzleme: Aylık yayınlanan bültenleri takip etmek bir sistem program olmadan çok zordur. Mentor Patent, özel bir yazılım vasıtasıyla yayınlanan bültenleri müşteri isteğine göre raporlar ve takip eder. Bu sayede benzer görülen başvurulara zamanında itiraz edilebilmesi sağlanmış olur. Tasarım izleme için bizimle irtibata geçerek Tasarım İzleme hizmeti ile ilgili bilgi alabilirsiniz.
Tasarım İzleme Sisteminde Amaç; Tasarım hak sahipleri adına tescilli tasarımlara benzer olduğu tespit edilen tasarım başvurularının tescilinin engellenmesine yönelik bir çalışmadır.
- Sektörel olarak yeni tasarım başvuruların takibi,
- Rakip firmaların takibi ve tasarımlarının izlenmesi,
Bu sistemle sağlanan hizmetler
- İlgili sektördeki aylık başvurular rapor edilir
- İstenirse firma bazlı, sektör bazlı ve ürün bazlı başvurular da rapor edilebilir
- Arge açısından ve Arge birimine yön vermesi açısından istenen ürünlerle ilgili raporlama yapılabilir
Tasarım Karşı Görüş (Savunma) Tasarım tescil başvurularında yayına çıkan başvurulara 3 ay içerisinde yapılan itirazlara süresi içerisinde cevap verilmesi gerekmektedir. Yine bu görüş bildirme, haklı bir gerekçeye dayanmalıdır. Zamanında cevap verilmeyen itirazlarda Yeniden Değerlendirme ve İnceleme Kurulu haklı gerekçeleri de görmeden, mevcut bilgiler üzerinden bir karar verecektir ki bu da yapılan başvurunun hükümsüz kalmasına sebep olabilmektedir.
Tasarıma görüş bildiriminde Tasarımı yapan firma, Patent ve marka vekili ve bir hukukçu ile birlikte cevabi yazıların hazırlanması faydalı olacaktır.
Mentor Patent, deneyimli vekil ve hukukçularımız ile başvurunuzu sonuna kadar savunarak tescile bağlanması hususunda deneyimli ekibe, bilgiye ve alt yapıya sahiptir.
Tasarım Yenileme: TÜRKPATENT tarafından tescil edilen tasarımlar başvuru tarihinden itibaren 5 yıl süre ile korunur. Bu süre 5’er yıllık dönemler halinde yenilenmek üzere toplam 25 yıla kadar uzatılabilir.
Tasarım yenileme başvuruları, korumanın sona erdiği günden 6 ay önce başlar ve korumanın sona erdiği gün sona erer. Yenileme ücretini ek harç bedeli ile ödemek şartıyla bu sürenin sona ermesinden sonraki 6 ay içerisinde de tasarım yenileme talebinde bulunulabilir. Koruma süresinin bitiminden itibaren altı aylık süre içerisinde yenilenmeyen tasarımlar hükümden düşer.
Tasarım Sicil İşlemleri: Tasarım haklarınızın korunması konusunda bir sorun yaşamamak için, tasarım sahibinin unvan, nev’i ve adres değişiklikleri; tasarım üzerinde devir, lisans, birleşme, bölünme veya miras yoluyla hak sahipliği değişiklikleri ile haciz ve rehin gibi işlemlerin Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde sicile kaydedilmesi gerekir.
Tasarım Tescil Devir: Tasarım tescil başvurusu veya tescili hak sahibi tarafından tarafından üçüncü kişilere devir veya miras yoluyla intikal edebilmektedir. Devir için hak sahibi ve tasarım hakkı talep eden arasında yazılı bir sözleşme (Noter aracılığıyla) olması gerekir. Bu yazılı sözleşmede tasarım hakkı talep edilen tasarımların numarası ve isimleri açık olarak belirtilmelidir. Ayrıca devir ücreti de belirtilmesi gerekir. Eğer ücretsiz olarak devir edilecekse sembolik bir ücret sözleşmeye yazılabilir.
Yapılan bu işlemler devir için ön şartlardır. Tasarım hakkının 3.kişilere karşı ileri sürülebilmesi için yeterli değildir. Tasarım hakkının devrinin geçerliliği için devir ile ilgili evraklar ile birlikte ücretin yani devir harcının yatırılması aynı zamanda danışman firma aracılığı ile Türk Patent ve Marka Kurumu tarafına müracaat edilir. Eğer tüm şartlar yerine getirilmiş ise kurum devri yapar ve bu devir ile ilgili bildirimi yayın yoluyla duyurur.